مقیاس ریشتر
مقیاس ریشتر
مقیاس ریشتر(Richter magnitude scale)
مقیاس ریشتر ،برای اندازه گیری میزان انرژی آزاد شده در زلزله است . برای تعیین انرژی که در زلزله آزاد می شود رابطه ای بیان شده است . این رابطه توسط چارلز ریشتر در سال 1935 بیان شد ، در طی این رابطه انرژی آزاد شده در زمین لرزه را باید بر طبق لگاریتم بیشترین مقدار جابه جایی افقی که این مقدار توسط زلزله نگار ثبت می گردد مشخص کرد .
زلزله هایی که ریشتر پایین تری دارند(زلزله هایی که کمتر از 4 ریشتر هستند) بیشتر اتفاق می افتند و ممکن است در طول سال بارها اتفاق بی افتد . زلزله ها ی پایین تر از 4 ریشتر توسط انسان احساس نمی شوند . اما زلزله هایی که بالاتر از 7 ریشتر هستند می توانند اثرات تخریبی بسیاری را از خود به جا بگذارند ،این زلزله ها شایع نیستند و به ندرت اتفاق می افتند .
در این روش دامنه حرکات زمین در فاصله 100 کیلومتری محل وقوع زلزله توسط دستگاه لرزه نگار وود-اندرسون ثبت می شود.
در نتیجه بزرگی ریشتر به صورت لگاریتم مبنای 10 در فاصله 100 کیلومتری از زمین تعریف می گردد . مقیاس ریشتر به دست آمده می تواند بیانگر میزان انرژی آزاد شده در کانون زلزله باشد .
این رابطه به صورت زیر است
logE = 11.8 + 1.5M
در این رابطه M به معنی بزرگی زلزله در مقیاس ریشتر و E انرژی آزاد شده در واحد (Erg) می باشد .
در طی این رابطه می توان گفت که با اضافه شدن هر یک به بزرگی زلزله ،انرژی آزاد شده را به مقدار 31.6 برابر بیشتر می شود
انرژی که به نقاط مختلف از سطح زمین می رسد علاوه بر میزان انرژی آزاد شده به عوامل مختلفی مثل (عمق زلزله، فاصله کانون زلزله از مرکز روزمینی زلزله، جنس خاک و …) بستگی دارد. در نتیجه طبق این موارد می تواند خسارات وارد شده در طی زلزله را بر مبنای این موارد دانست .
در نتیجه مقاوت ساختمان ها در برابر بزرگی و انرژی زلزله ها ناچیز است . ما نمی توانیم تنها ریشتر را برای مقیاس زلزله در نظر بگیریم . در مهندسی لرزه شناسی معیارهای دیگری نیز برای بیان خصوصیات و انرژی زلزله وجود دارد. در صورتی که ملاک میزان خسارات وارد شده توسط زمین لرزه باشد بای از مقیاس مرکالی استفاده کنیم .
سامان‌سلامیان
با تشکر مدیریت سایت مدرسه تخصصی ریاضیات سامان سلامیان
برخی از مقالات
