عوامل مهم جلوگیری از فراموشی
در این مطلب به عوامل مهم جلوگیری از فراموشی پرداخته شده است.
الف)هر مطلبی پیش نیاز و پایه‌ای دارد.
اگر مطالب پایه و پیش نیاز اصلی را فرا نگرفته باشید حتی اگر مطالب جدید را حفظ هم بکنید، باز هم احتمال فراموشی مطلب وجود دارد.
مثلا تا مفاهیم اولیه تابع مثل دامنه و برد را ندانید ؛ هرقدر هم انتقال نمودار و وارون‌کردن را تمرین کنید باز هم نمی‌توانید از پس هر مسئله‌ای بر بیایید!
یا اگر نقش اندامک‌های سلولی یا نوع سلول‌ها و بافت‌ها رو یادنگیرید هرچقدر هم درعمق داستان و تست‌های زیست فرو روید باز هم در تست‌های پیش‌پا افتاده و مفهومی گیر خواهید کرد…😞
پس قبل از یادگیری مطالب جدید حتما ضعف و کمبود‌های مطالب قبلی مربوط به آن را برطرف کنید!
ب)پیش‌خوانی مطالب درسی قبل از کلاس
آیا اتفاق افتاده که بعد از یکی از کلاس‌هایتان بروید و جزوه‌‌اش را باز کنید و ببینید چیزی از جلسه قبل یادتان نمانده و از خودتان بپرسید اصلا این‌ها را کِی درس دادند؟
یکی از دلایل این فراموشی این است که سرکلاس برای بار نخست با این مطالب روبه‌رو شده‌اید و طبیعی است که نباید انتظار داشته باشید با یک دفعه روبه‌رو شدن با مطالب به خاطرت سپرده بشوند!!!
لازم است پیش از آن‌که استاد درس جدید را بدهد؛
اگر هم شده حتی سی‌دقیقه آن مبحث را از روی درسنامه یا کتاب درسی بخوانید و حتی سعی کنید دست‌و‌پا شکسته چند تا تست یا تمرین هم حل کنید.
به این صورت ، با یک زمینه فکری بهتر به سرکلاس می روید و با درس جدید ، بهتر میتوانید رابطه برقرار کنید ولی مهم‌تر این است که این اولین برخورد تو با این مباحث نبوده‌است لذا در حافظه‌ات ثبت میشود و وقتی قبل جلسه آینده میخوای تکالیف رو حل کنید یا درس رو مرور کنید، مطالب را هنوز به یاد دارید.
ج) مطالب را همان سر کلاس یاد بگیرید.
در کلاس حضور فعال داشته باشید. در بحث و نظردهی و پرسش و پاسخ شرکت کنید.
اگر کلاستان حضوری است یا آنلاین و میتوانید از استاد سوال بپرسید اصلا از اینکه چیزی رو متوجه نشدید خجالت نکشید و حتما سوالتان رو بپرسید
سوال خوب، درس را در ذهن جا خواهد انداخت.
شما کلاس حضوری یا آنلاین میروید تا بتوانید در موضوع‌های کلاس درس مشارکت کنید .اگر قرار بود مشارکتی نداشته باشید و سوالی نپرسید خب میتوانستید فقط ویدیوها را بینید.
یک سری از مطالب سخت و مفهومی می‌باشند و قصه مفصلی دارند ، ممکن‌است در نگاه نخست کامل متوجه نشوید یا اصلا ممکن است حواستان پرت موضوعی بشود و چند دقیقه از درس را متوجه نشوید.
سرکلاس با حواس‌جمع و دقت و توجه کامل حضور داشته باشید تا کامل مطالب رو جذب کنید و اگر هم جایی رو متوجه نشدید حتما جوابش رو همان سرکلاس پیدا کنید یا از بچه‌های درسخوان یا از استاد مربوطه!!
تا درس رو نفهمیدید از کلاس خارج نشوید.
پیش‌خوانی کلاس‌ها
شده بعد یکی از کلاس‌ها بری جزوش رو باز کنی و ببینی هیچی از جلسه قبل یادت نمونده و از خودت بپرسی اصن اینا رو کِی درس داد؟
یکی از دلایل این فراموشی اینه که سرکلاس برای اولین‌بار با این مطالب روبه‌رو شدی و به‌طبع نباید انتظار داشته باشی با یه‌دفعه روبه‌رو شدن مطالب به خاطرت سپرده بشن!!!۹
قبل از اینکه استادت درس جدید رو بده؛
شده حتی نیم‌ساعت اون مبحث رو از روی درسنامه یا کتاب درسی بخون و حتی سعی کن دست‌و‌پا شکسته چندتا تمرین هم حل کنی.
اینطوری با یک پیش زمینه فکری خیلی بهتر میری سرکلاس و با درس جدید خیلی بهتر میتونی برخورد داشته باشی.
اما مهم‌تر این است که این اولین برخورد شما با این مباحث نبوده‌است پس در حافظه‌‌تان ثبت میشود و وقتی قبل جلسه آینده میخواهید تکالیف را حل کنید یا درس را مرور کنید مطالب رو هنوز به یاد دارید👌
د) حل تست و تمرین زیاد
آیا برای شما هم شده تا حالا از سر وسواس یا از سر نگرانی از بلد نبودن ۱۰ بار درسنامه زیست رو بخونید؛
ولی باز موقع تست زدن نتوانید درست سوال راحت‌تر تحلیل کنید و بازم سوالاتی که از متن کتاب و درسنامه بودن رو غلط بزنید؟
⭐حل تست و تمرین باعث پر شدن شکاف‌های مطالعاتی میشود.
شما ده بار یک جمله زیست رو بخوانید.
اگر دفعه اول حواستان به قید اون جمله نباشد
احتمالا دفعه دهم هم باز به اون قید دقت نمیکنید اما بریدو سراغ تست‌های آن مبحث،
یک تست دقیقا میاد و مثلا آ اون قید رو مورد هدف قرار میده
اگر حواست به قید نبوده است تست را اشتباه میزنید و بالاخره متوجه اون نکته میشود.
باید با تست زدن و تمرین حل‌کردن روند مطالعه‌‌تان را تکمیل کنید!
ایجاد ارتباط بین اطلاعات
بخشی از مطالعه ما همیشه قسمت‌هایی است که مفهومی ندارند و باید حفظ بشوند یا اینکه حجم زیادی از مطالب به یکدیگر ، مرتبطند.
یک مثال ساده از این موضوع، فرآیندهایی هستند که باید ترتیب مراحل‌شون را حفظ کنید یا فاکتورهای خیلی زیادی در یک فرآیند یا مفهوم تاثیرگذارند.
یکی از راهکارهای مطالعه برای این نوع مطالب رمزگذاری است…
شما خصوصا اوایل مطالعه یک مبحث که هنوز تسلط کامل ندارید و نیاز به زمان بیشتری دارید تا اون مطلب ملکه ذهنت بشه میتونی با رمزگذاری مطالعه و یادگیری رو راحت‌تر کنید.
برای موضوعاتی که شامل حجم خیلی زیادی از مطالبی که به هم مرتبط میشوند هستند؛
باید مطالعه این موضوعات هم مدام با مقایسه و رجوع کردن به مطالب مرتبط انجام بشود و حالت ترکیبی داشته باشد و مدام ویژگی‌ها و شباهت‌ها و تفاوت‌ها رو بین مطالب مقایسه کنی.
با برقرار کردن ارتباط بین اطلاعات یاد گرفته شده و مطالب قبلی در ذهنتان فراموشی آن‌ها کمتر میشود.
ه)مرور کردن!
در یک کلام میتوانم بگویم مرور مطالب کلید رفع فراموشیه.
شما باید در برنامه درسی‌ای که دارید چه خودتون مینویسید چه از مشاور میگیرید بازه‌های مروری برای مطالب هم داشته باشید؛
فرض کن شما یه روز طول می‌کشد تا تست‌های یک فصل زیست رو بزنید؛ ینکه روز ۵ بخوای بری سراغ فصل بعدی خب عزیز من اینطور نمیشه که. شما نیاز به مرور دارید!
مرور چیزهایی که روز اول خوانده‌اید؛ مرور مطالب ترکیبی که بعد از خواندن کل مباحث تازه میتوانید بهم ربط‌شان بدهید….
اصلا بگوییم همه مطالب کتاب هم یادتان مانده و همه مفاهیم رو بلدید؛ حداقل ۴ تا نکته جدید از تست‌ها درآوردید که بخوایید اونها را مرور کنید یا نه؟
مرور رو بخشی از برنامه‌تون کنید!
مرور جزئی روی مطالب در آخر هر روز همچنین روز آخر در برنامه هفتگی رو اختصاص بدید به مرور مطالبی که در طول هفته مطالعه داشتید! (برنامه اون موقع این شکلی میشه: شش روز پیشروی- یک روز مرور )
اگر میخواید اول مهر که آزمون‌ها شروع شدن به فراموشی مباحثی که الان داری میخونی دچار نشی، مرور رو جدی بگیر!
تدریس دوباره مطالب
در قسمت‌هایی از درس که مفهومِ سنگینی دارد یا پر از استنباط‌ها و نتیجه‌گیری‌هاست؛
یک راه که مطالعه اون رو ساده‌تر میکنه و اتفاقا باعث میشه اون درس بهتر در ذهن ما تثبیت بشه. تدریس کردن اونه! که میتونه به یکی از دوستانت یا یک دانش آموز فرضی و خیالی باشد😁
من خودم هنوز که هنوز از این روش استفاده میکنم😎
فرض کن معلمی و مدام تو ذهنت دنبال راهی باش که راحت‌تر مطلب رو برای کسی که روبه‌روت نشسته جا بندازی😉
و)خلاصه‌نویسی و یادداشت برداری
یکی از بهترین فعالیت‌ها برای اینکه فراموشی را از بین ببرید و یادآوری مطالب رو برای ما ساده کند خلاصه‌نویسی است!
دراین کار شما میاید قسمت‌های مهم شامل نکات اصلی یک مبحث، فرمول‌های اصلی اون موضوع (برای قسمت‌های محاسباتی)، قید‌ها و نکات فراری که باید حفظ باشید رو به صورت خلاصه برای خودتون یادداشت میکنید.
هدف چیه؟
دفعه بعدی که مطالعه اون مبحث رو دارید بتونید بیشترین اطلاعات ممکن رو از طریق اون یکی دوصفحه خلاصه‌ای که دارید (نه بیشتر!) به یاد بیارید.
درضمن اینکه حین مطالعه دست به قلم باشید و یادداشت برداری کنید باعث میشه که تمرکز بالاتری داشته باشید و با طبقه‌بندی مطالب در ذهن‌تون راحت‌تر یادگیری اون قسمت رو داشته باشید.
ط)اضطراب، عجله و شتاب
در یادگیری مطلب باعث فراموشی آن ها میشود.
رسیدیم به آخریش…
تا حالا شده یه وقت‌هایی که خیلی درس خوانده‌اید و سردرد گرفتید به خودت بگی من زوری باید پنج صفحه دیگه هم بخونم؟
(احتمالا خودت که نخواستی حتما قبل امتحانی بوده که کلی عقب بودی)
بعد با اینکه اون پنج صفحه هم میخونی سرجلسه هیچی ازش یادت نمیاد و انگار که نه انگار؟
این اصل همیشه صدق میکنه!
شما اگر عجله‌ای بخوای بخونی، یا با کلی استرس مجبور باشی بخونی به احتمال بسیار زیاد بجز چندتا اسم و مفهوم‌کلی هیچی به خاطرت نمیمونه.
پس حواست را جمع کن که در برنامه‌ریزی‌ها از مواقع و شرایطی که ممکن است باعث بشود توی این حالت‌ها درس نخونید جلوگیری کنید و برنامه رو طوری بچینید که به این مرحله دچار نشوید؛
برخی از مقالات
